Created by satish, 16 November 2024
Supreme Court Decision : नमस्कार मित्रांनो मालमत्ता वादाची प्रकरणे दररोज समोर येतात. बळजबरीने मालमत्ता ताब्यात घेतल्याची लाखो प्रकरणेही न्यायालयात प्रलंबित आहेत.property update
अशाच एका मालमत्ता वादाच्या प्रकरणात सर्वोच्च न्यायालयाने महत्त्वपूर्ण निर्णय दिला आहे. सर्वोच्च न्यायालयाने आपल्या निर्णयात हे स्पष्ट केले आहे की, कब्जा करणारा त्या मालमत्तेच्या मालकीचा दावा करू शकतो की नाही..land property
तुमच्या मालमत्तेची काळजी घेणे महत्वाचे आहे, जर तुम्ही असे केले नाही तर तुम्ही मोठ्या अडचणीत येऊ शकता. घरभाडे हे स्थिर उत्पन्न आहे, त्यामुळे लोक मालमत्तेत गुंतवणूक करतात आणि घरे, दुकाने, जमीन खरेदी करतात. खरेदी केल्यानंतर ते भाड्याने देतात.land registry
अनेक वेळा मालक आपल्या भाड्याच्या मालमत्तेची काळजीही घेत नाहीत, परदेशात जातात किंवा परदेशात राहून आपल्या कामात व्यस्त राहतात. दर महिन्याला त्यांच्या बँक खात्यात येणारे भाडे त्यांना फक्त काळजी असते.land record
मालमत्ता भाड्याने दिल्यानंतरही मालकाने काही गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात, अन्यथा मालमत्ता गमवावी लागू शकते! आपल्या देशात मालमत्तेबाबत काही नियम आहेत ज्यात भाडेकरू त्या मालमत्तेचा ताबा मिळवू शकतो.land registry
भाडेकरू मालमत्तेचा ताबा कधी दावा करू शकतो?
ब्रिटीशांनी बनवलेला कायदा आहे – प्रतिकूल ताबा. इंग्रजीत याला adverse possession म्हणतात. या कायद्यानुसार, भाडेकरू 12 वर्षे सतत राहिल्यानंतर मालमत्तेचा ताबा मिळवू शकतो, परंतु काही अटी आहेत.land record
जसे की या १२ वर्षात घरमालकाने ताब्याबाबत कधीही कोणतेही बंधन घातलेले नाही, म्हणजे भाडेकरू मालमत्तेवर सतत ताबा देत आहे, त्यात कोणताही खंड पडू नये. अशा परिस्थितीत, भाडेकरू पुरावा म्हणून प्रॉपर्टी डीड, पाणी बिल, वीज बिल यासारख्या गोष्टी सादर करू शकतात.land record
सुप्रीम कोर्टाने या मुद्द्यावर स्वतः महत्त्वपूर्ण निर्णय दिला आहे. सर्वोच्च न्यायालयाने जमिनीशी संबंधित वादात ऐतिहासिक निर्णय दिला असून, ज्याच्याकडे 12 वर्षे जमीन आहे, तोच आता जमिनीचा मालक मानला जाईल.land registry
सुप्रीम कोर्टाच्या खंडपीठाने म्हटले आहे की जर 12 वर्षांपर्यंत कोणीही त्या जमिनीच्या मालकीचा दावा केला नाही, तर ज्या व्यक्तीने त्या जमिनीचा ताबा घेतला आहे तो तिचा मालक मानला जाईल.land record
मात्र, सर्वोच्च न्यायालयाचा हा निर्णय खासगी जमिनीशी संबंधित आहे. हा निर्णय सरकारी जमिनींना लागू होणार नाही.land record
न्यायालयाने 2014 मध्ये दिलेला निर्णय रद्द केला
उच्च न्यायालयाने 2014 मध्ये जमिनीबाबत दिलेला स्वतःचा निर्णय रद्द केला. न्यायमूर्ती अरुण मिश्रा, न्यायमूर्ती एस अब्दुल नजीर आणि न्यायमूर्ती एमआर शाह यांच्या खंडपीठाने 2014 चा निर्णय रद्द करत land record
म्हटले की, जर कोणीही जमिनीवर दावा करत नसेल आणि भाडेकरू त्या जमिनीवर 12 वर्षांपासून सतत राहत असेल तर तो त्या जमिनीचा मालक आहे. .विचार केला जाईल.land record
2014 मध्ये न्यायालयाने म्हटले होते की, प्रतिकूल ताबा असलेली व्यक्ती जमिनीच्या ताब्याचा दावा करू शकत नाही.land record
यासोबतच, सर्वोच्च न्यायालयाने असेही म्हटले होते की, जर जमिनीच्या मालकाला कब्जेदाराकडून जमीन परत घ्यायची असेल, तर ती जागा ताब्यात घेणाऱ्याला परत करावी लागेल.land registry
सर्वोच्च न्यायालयाने जमिनीच्या ताब्याशी संबंधित निर्णय देताना म्हटले आहे की, भारतीय कायदा एखाद्या व्यक्तीला 12 वर्षांपर्यंत कोणत्याही जमिनीवर आपला हक्क सांगण्याचा अधिकार देतो.land property
कोणतीही जमीन विवादित असल्यास, एखादी व्यक्ती 12 वर्षांच्या आत त्यावर आपला हक्क सांगून खटला दाखल करू शकते आणि ती न्यायालयाकडून परत मिळवू शकते.property update
आम्ही तुम्हाला सांगतो की, मर्यादा कायदा, 1963 अंतर्गत, खाजगी मालमत्तेवर मालकी हक्क सांगण्याची मुदत 12 वर्षे आहे, तर सरकारी जमिनीवर ही मर्यादा 30 वर्षे आहे.land record
मालमत्ता वाचवायची असेल तर 12 वर्षांच्या आत जबरदस्तीने ताब्यात घेतल्याची तक्रार दाखल करावी लागेल.land record
सर्वोच्च न्यायालयाने आपल्या निर्णयात स्पष्ट केले की, जमिनीचा ताबा 12 वर्षे चालू राहिल्यास आणि मालकाने कोणताही आक्षेप न घेतल्यास, मालमत्ता ताब्यात असलेल्या व्यक्तीची असेल. केवळ इच्छापत्र किंवा मुखत्यारपत्राच्या आधारे तुम्हाला कोणत्याही मालमत्तेचे मालक मानले जाणार नाही.land registry
मालमत्ताधारकांनी या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात
उदाहरणार्थ, तुमचे घर किंवा इतर कोणतीही मालमत्ता भाड्याने देताना, फक्त 11 महिन्यांसाठी भाडे करार करा. तथापि, त्याचे 11 महिन्यांनंतर नूतनीकरण केले जाऊ शकते. याचा फायदा असा होईल की ब्रेक येईल. ब्रेक झाल्यावर भाडेकरू ताब्याचा दावा करू शकत नाही.land record
मालमत्ता ताब्यात घेतल्यास काय करावे
जर कोणी तुमच्या जमिनीचा बेकायदेशीर ताबा (पॉझेशन ऑफ प्रॉपर्टी) घेतला असेल, तर तुम्हाला अनेक प्रकारे कायदेशीर मदत मिळू शकते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की या समस्येला तोंड देण्यासाठी भारतीय कायद्यात एक संपूर्ण व्यवस्था देण्यात आली आहे.land property
आयपीसीच्या कलम 420 नुसार, एखाद्या व्यक्तीला त्याच्या मालमत्तेतून गुन्हेगारी बळावर म्हणजेच धमकावून किंवा धमकी देऊन बेदखल केले असल्यास, हे कलम लागू केले जाऊ शकते.land record
या कलमाखाली तुम्ही पोलिसांकडे तक्रार करू शकता. त्यानंतर या कलमाखाली कारवाई होऊ शकते. या अधिकाराचा वापर कोणीही करू शकतो.land registry
फसवणूक करून मालमत्ता विकणे
कायद्यातील आयपीसीच्या कलम 406 नुसार, जर जमीन मालकाने आपली मालमत्ता किंवा जमीन ट्रस्टवर दुसऱ्या व्यक्तीला दिली असेल आणि त्या व्यक्तीने दिलेल्या मालमत्तेचा गैरवापर केला असेल किंवा मालमत्ता विकली असेल.land property
याशिवाय, जर इतर व्यक्तीने जमीन मालकाच्या मागणीनंतरही मालमत्ता परत केली नाही, तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की, कायद्यानुसार त्याला 3 वर्षांचा तुरुंगवास होऊ शकतो किंवा त्या व्यक्तीला मोठी रक्कमही भरावी लागू शकते. जर तुमच्यासोबतही असे घडले असेल, तर हा नियम तुम्हाला मदत करू शकेल.land record
IPC चे कलम 467 काय म्हणते?
आयपीसीच्या कलम 467 नुसार, जर एखाद्या व्यक्तीने मालमत्तेची बनावट कागदपत्रे बनवली किंवा मालमत्तेचा ताबा घेण्याच्या हेतूने, मालकाला हानी पोहोचवली किंवा दुखापत केली किंवा फसवणूक केली, Land record
तर त्या व्यक्तीवर भारतीय कलमानुसार गुन्हा दाखल केला जाईल. कायदा. 463 नुसार, तो खोटारडेपणासाठी दोषी मानला जाईल. यासाठी तुम्ही पोलिसांकडे तक्रार करू शकता.property update
