Created by satish, 14 October 2024
NPS pension : केंद्र सरकारने राष्ट्रीय निवृत्तीवेतन प्रणाली (NPS) अंतर्गत काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी योगदानाशी संबंधित नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.
कार्मिक, सार्वजनिक तक्रार आणि निवृत्ती वेतन मंत्रालयाच्या अंतर्गत पेन्शन आणि पेन्शनधारक विभागाकडून ही मार्गदर्शक तत्त्वे 7 ऑक्टोबर 2024 रोजी जारी करण्यात आली आहेत. Pension update
नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, NPS योगदानाच्या प्रक्रियेत आणि नियमांमध्ये काही बदल करण्यात आले आहेत, ज्यांचे वेळोवेळी पुनरावलोकन केले जाईल.
NPS म्हणजे काय?
नॅशनल पेन्शन सिस्टीम (NPS) ही एक पेन्शन योजना आहे, ज्यामध्ये कर्मचाऱ्यांच्या मूळ पगाराच्या आणि महागाई भत्त्याच्या (DA) 10% पेन्शन फंडासाठी कापला जातो. याव्यतिरिक्त, मूळ वेतनाच्या 14% सरकारद्वारे योगदान दिले जाते.
NPS शेअर बाजाराशी जोडलेले आहे, याचा अर्थ सरकारी कर्मचाऱ्यांचे पेन्शन थेट बाजारातील चढउतारांवर अवलंबून असते. निवृत्तीनंतर, NPS च्या 40% रक्कम वार्षिकीमध्ये गुंतवली जाते जेणेकरून निवृत्तीनंतर निवृत्ती वेतन मिळू शकेल. मात्र, या योजनेत हमीभाव निवृत्ती वेतन मिळत नसल्याने सरकारी कर्मचाऱ्यांमध्ये असंतोष आहे.
वेळोवेळी आढावा घेतला जाईल
सरकारने जारी केलेल्या नवीन मेमोरँडममध्ये असे स्पष्ट करण्यात आले आहे की कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या मासिक पगाराच्या 10 टक्के रक्कम NPS मध्ये द्यावी लागेल. हे योगदान नजीकच्या संपूर्ण रुपयात पूर्ण केले जाईल.
यासोबतच या योगदानाचा वेळोवेळी आढावा घेतला जाईल जेणेकरून त्यात कोणत्याही प्रकारची चूक सुधारता येईल. अंशदानाच्या मोजणीत काही त्रुटी आढळल्यास, ते व्याजासह कर्मचाऱ्याच्या पेन्शन खात्यात जमा केले जाईल.
निलंबन झाले तरी योगदान चालू ठेवता येते
एखाद्या कर्मचाऱ्याला निलंबित केले असल्यास, त्याच्याकडे NPS योगदान चालू ठेवण्याचा पर्याय असेल. निलंबन संपल्यानंतर, कर्मचारी सेवेत परतल्यावर, त्यावेळेस प्रचलित असलेल्या नवीन वेतन रचनेच्या आधारे योगदानाची पुनर्गणना केली जाईल. यामुळे निलंबित कालावधीत कर्मचाऱ्यांच्या पेन्शन योगदानावर परिणाम होणार नाही याची खात्री होईल. Nps pension news
प्रोबेशन कालावधीतही योगदान अनिवार्य
नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, जर कर्मचारी गैरहजर असेल किंवा पगाराशिवाय रजेवर असेल, तर त्याला त्या कालावधीसाठी एनपीएस योगदान देण्याची आवश्यकता नाही. तथापि, प्रोबेशनवर काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना एनपीएस योगदान देणे बंधनकारक असेल, जरी त्यांची अन्य विभाग किंवा संस्थेत बदली झाली असेल.
विलंबावर व्याजासह योगदान दिले जाईल
पैसे काढणे आणि संवितरण अधिकारी कर्मचाऱ्यांच्या पगारातून कपात केलेले योगदान दरमहा जमा करतील. यानंतर, वेतन आणि लेखा अधिकारी महिन्याच्या अखेरीस सर्व योगदान संकलित करतील आणि ते ट्रस्टी बँकेकडे पाठवतील.
योगदान जमा करण्याची अंतिम मुदत विशेषतः मार्च महिन्यासाठी निश्चित केली जाईल. योगदान जमा करण्यात काही विलंब किंवा चूक झाल्यास, कर्मचाऱ्याला त्याचे संपूर्ण योगदान व्याजासह परत मिळेल. Nps pension
नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे महत्त्वाचे का आहेत?
ही नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे महत्त्वाची आहेत कारण ती कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या NPS योगदानाबाबत अधिक स्पष्टता आणि सुरक्षा प्रदान करते. यामुळे एखाद्या कर्मचाऱ्याच्या पगारात किंवा योगदानात काही त्रुटी राहिल्यास त्याला व्याजासह लाभ वेळेवर मिळतील याची खात्री होईल.
तसेच, निलंबन किंवा बदली यांसारख्या परिस्थितीतही, कर्मचाऱ्यांचे त्यांच्या पेन्शन योगदानाच्या अधिकारांचे संरक्षण केले जाईल. Nps pension
युनिफाइड पेन्शन स्कीम (UPS) ची घोषणा
अलीकडेच सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या मागणीनंतर सरकारने युनिफाइड पेन्शन योजना (यूपीएस) जाहीर केली आहे. या योजना चा लाभ 1 एप्रिल 2025 पासून आमलात येईल .या योजनेंतर्गत, पेन्शन निधीसाठी कर्मचारी जबाबदार राहणार नाही. कर्मचाऱ्यांच्या बेसिक पगाराच्या १८.५ टक्के रक्कम सरकार उचलणार आहे.employees update
ही एक हमी पेन्शन योजना आहे, ज्यामध्ये 10 वर्षांपेक्षा जास्त सेवा असलेल्या कर्मचाऱ्यांना किमान 10,000 रुपये पेन्शन मिळण्यास पात्र असेल. याशिवाय UPS अंतर्गत सेवानिवृत्तीच्या वेळी एकरकमी रक्कम दिली जाईल. या अंतर्गत, सेवानिवृत्त कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या मागील 12 महिन्यांच्या सरासरी मूळ वेतनाच्या 50% पेन्शन म्हणून मिळण्याचा अधिकार असेल. Nps pension news
NPS आणि UPS मधील फरक
NPS शेअर बाजारावर आधारित असताना आणि हमी पेन्शन देत नाही, UPS मध्ये, कर्मचाऱ्यांना हमी पेन्शन दिले जाईल. ग्रॅच्युइटीसोबतच यूपीएसमधील कर्मचाऱ्यांना एकरकमी रक्कमही मिळेल. निवृत्तीनंतर कर्मचाऱ्याला त्याच्या पगारातील काही टक्के पेन्शन म्हणून मिळेल, ज्यामुळे त्याचे भविष्य सुरक्षित असेल. Nps pension update
